દેશના ઘણા મોટા શહેરોમાં 5G સેવાઓ શરૂ થવા જઈ રહી છે. પરંતુ હજુ પણ ટેલિકોમ કંપનીઓ માટે 2G યુઝર્સ એક મોટો પડકાર છે. કારણ કે દેશમાં 2જી યુઝર્સ મોટી સંખ્યામાં (350 મિલિયન) છે. આવી સ્થિતિમાં, ટેલિકોમ કંપનીઓ માટે ટૂંકા સમયમાં આ વપરાશકર્તાઓને 4G અથવા 5G પર શિફ્ટ કરવું એક મોટો પડકાર છે. આવી સ્થિતિમાં, વારંવાર પ્રશ્ન ઉઠી રહ્યો છે કે ટેલિકોમ કંપનીઓ તેમના 2G વપરાશકર્તાઓને 4G અથવા 5G સેવાઓમાં કેટલી ઝડપથી લઈ જશે.
ઉપલબ્ધ ડેટાનું વિશ્લેષણ દર્શાવે છે કે વર્ષ 2021માં લગભગ 40 મિલિયન 2G ગ્રાહકો 4Gમાં અપગ્રેડ થયા હતા. જો આ ગતિ ચાલુ રહેશે, તો કંપનીઓને હાલના 350 મિલિયન 2G ગ્રાહકોને 4G અથવા 5Gમાં અપગ્રેડ કરવામાં લગભગ નવ વર્ષ લાગશે. કારણ કે સામાન્ય રીતે ભારતીય મોબાઈલ યુઝર્સ તેમના 2જી મોબાઈલ ફોન હેન્ડસેટને ત્રણ વર્ષમાં બદલી નાખે છે. આ રીતે જોઈએ તો 2G થી 4G માં આવતા યુઝર્સનું માર્કેટ લગભગ 100 મિલિયન છે. સંશોધન એજન્સી ગ્લોબલ ડેટા દ્વારા જાહેર કરાયેલ ઈન્ડિયા મોબાઈલ બ્રોડબેન્ડ ઈન્ડેક્સ 2022 અનુસાર, ભારતમાં 2026 સુધીમાં 329 મિલિયન 5G ગ્રાહકો હશે. જો કુલ સબ્સ્ક્રાઇબર બેઝ વર્તમાન સ્તરે રહે છે, તો તે માત્ર 30 % રહેશે. બાકીના ગ્રાહકો 2G અથવા 4G કેટેગરીમાં હશે.
ભારતમાં દર વર્ષે 7 કરોડ 2G ફોન વેચાય છે
મોબાઈલ નિર્માતા સાથે સંકળાયેલા સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર ભારતમાં હજુ પણ દર વર્ષે લગભગ 6 થી 70 મિલિયન 2G ફોન વેચાઈ રહ્યા છે. તેમની કિંમત રૂ. 800 થી શરૂ થાય છે. યોગ્ય ફીચર્સ સાથેના 4G સ્માર્ટ ફોનની શરૂઆતની કિંમત રૂ. 4,000 થી રૂ. 5,000ની રેન્જમાં હશે. આથી 2G ગ્રાહકોને 4Gમાં અપગ્રેડ કરવાનો ખર્ચ ઘણો વધારે છે. તાજેતરમાં વર્લ્ડ વાઈડ વેબ ફાઉન્ડેશન દ્વારા આ સંદર્ભમાં એક અભ્યાસ કરવામાં આવ્યો છે. અભ્યાસમાં જણાવાયું છે કે ભારત સહિત દક્ષિણ એશિયામાં સ્માર્ટફોનની સરેરાશ કિંમત ગ્રાહકની સરેરાશ માસિક આવકના લગભગ 40 % છે. જ્યારે વૈશ્વિક સરેરાશ માત્ર 26 % છે અને ઉત્તર અમેરિકામાં આ આંકડો માત્ર 2 % છે. આ સિવાય 4Gના ટેરિફ રેટ પણ 2G કરતા ઘણા વધારે છે.
આ કંપનીઓ પાસે છે 2G ગ્રાહકો
તાજેતરમાં રિલાયન્સ ઈન્ડસ્ટ્રીઝ (RIL)ના ચેરમેન મુકેશ અંબાણીએ જાહેરમાં કહ્યું હતું કે તેઓ ઈચ્છે છે કે ભારત ટૂંક સમયમાં 2G મુક્ત થઈ જશે. જો કે, રિલાયન્સ જિયો પાસે કોઈ 2G ગ્રાહક નથી કારણ કે તે જૂના નેટવર્કનું સંચાલન કરતું નથી. રિલાયન્સ જિયોએ તેની કામગીરી સીધી 4જીથી શરૂ કરી હતી. Jioના હરીફો ભારતી એરટેલ અને વોડાફોન આઈડિયા ઉપરાંત, સરકારી ટેલિકોમ જાયન્ટ BSNL પાસે પણ 2G ગ્રાહકો છે. રિલાયન્સ જિયોએ 4G થી 2G ગ્રાહકોને આશરે રૂ. 1,100માં ઓફર કરી હતી. આ હેઠળ, તેણે ગ્રાહકોને 4G ફીચર ફોન અને એક વખતનો છ મહિનાનો પ્રીપેડ ચાર્જ ઓફર કર્યો હતો. ત્રણ વર્ષમાં Jio તેના નેટવર્કમાં માત્ર 11 કરોડ 2G ગ્રાહકોને જોડવામાં સફળ રહ્યું હતું.
